باورهای شخصی غلط در دنیای رمزارزها

هر کدوم از ما یه سری پیش‌فرض و باور داریم که براساس اونها یه سری تصمیم‌های خاموش میگیریم و کارها و زندگی رو به جریان می‌ندازیم. این پیش‌ فرض‌ها و باورها در زندگی واقعی فرصت‌ها و اشتباه‌های بزرگی رو برای همه ما سبب میشن و تفاوت هرکدوم از ما رو با بقیه می‌سازن. در در دنیای رمزارزها، پیش‌فرض‌ها و باورهای غلط ضررش خیلی بزرگ میشه. من حدودا دوسالی هست که عضوی از صرافی اینوکس‌ام. اینوکس یه صرافیه که در کنار رابط کاربری ساده‌اش، تعداد بسیار زیادی ارز دیجیتال داره که به راحتی می‌تونین اونها رو در این پلتفرم معامله کنین.

در این بلاگ پست، می‌خوام از دید کسی که دو ساله در صرافی ارز دیجیتال کار می‌کنه، به پیش فرض‌ها و باورهای غلط در دنیای رمز ارزها نگاه کنیم. ضرر و سود کردن معمولا ناشی از رفتار خودمونه نه ناشی از نوسانات بازار.

من، واحد تجاری صرافی اینوکس و شروع یادگیری

صرافی اینوکس چندتا تیم مختلف داره مثلا مارکتینگ، مارکت میکر، پشتیبانی، کیف پول، ترید، تیم مشتری و …

سال اولی که وارد اینوکس شدم، تیم مارکت میکر اولین جایی بود که مسیر کاریم رو شروع کردم. تیم مارکت میکر وظیفه اصلیش جلوگیری از نوسانات شدید قیمتی در دفترچه سفارشاته. در سال دوم، تیم تجاری اینوکس شکل گرفت که منم همراه این تیم شدم. این تیم وظایف مختلفی داره مثلا تغییر کارمزد واریز و برداشت رمز ارزها، اضافه کردن کوین‌های ترند به پلتفرم، انجام معاملات OTC با مشتریان vip و تهیه هرگونه چهارچوب مورد نیاز برای انجام تصمیم‌گیری‌های بیزینس که با سودآوری شرکت مرتبط باشه. اما من دقیقا چیکار میکنم؟

یکی از مهم‌ترین یا شاید حساس‌ترین کارهایی که در تیم تجاری انجام می‌شه، جا‌به‌جایی رمز ارز بین حساب‌های مختلف صرافی در ایران و خارج از ایران هستش. برای این کار در صرافی‌ها پوزیشن شغلی تحت عنوان مدیر حساب (Account manager) ایجاد شده. من گاهی در یک روز باید چندین بار دارایی ارزی اینوکس را در حساب‌های مختلف جا به جا کنم. حساسیت این موضوع از این جهته که در صورت عدم جا‌به‌جایی و ریبالانس دارایی‌ها، عملیات مارکت میکینگ دچار مشکل جدی میشه.

با وجود اینکه من از سال ۹۸ کار کردن در بازارهای مالی رو با بورس و بعد از اون بازار کریپتوکارنسی شروع کردم، کار کردن در صرافی ارز دیجیتال برای من، حسابی هم چالش داشته و هم یادگیری. فکر میکنم این جمله که رشد کردن در شرکت های استات‌آپی سریع تر اتفاق میفته، خیلی بیراه نباشه چون این موضوع با توجه به فضای کاری اینوکس برای من صادق بوده. رشدی که ازش حرف میزنم یه سری یادگیری برام داشته که میخوام با شما در میون بذارم و باهم در موردش گفت‌وگو کنیم.

بررسی ده باور غلط غیر سودآور در دنیای رمز ارز!

یک: صرافی خارجی از صرافی ایرانی امن‌تره

همه فکر می‌کنن که صرافی خارجی برای ما ایرانی‌ها امن‌تره و «مرغ همسایه غازه». اما به چند دلیل باید اینو کنار بذاریم:

احراز هویت: پاسپورت ما ایرانی‌ها برای عموم صرافی‌های خارجی اعتبار نداره و نمی‌تونیم احراز هویتمون رو اونجا کامل کنیم. ابتدا بعضی از صرافی‌ها برای جذب کاربر کلا سیستم احراز هویت نداشتند ولی با ابلاغ قوانین مرتبط با پولشویی، خیلی از اونها احراز هویت رو اجباری کردن و همیشه این خطر وجود داره برای احراز هویت کامل نشده، حساب یه نفر رو ببندن. اگه یه جستجو در توییتر یا در اطرافیانتون داشته باشین ، حتما به افرادی که اکانتشون بسته شده بر خورد می‌کنین.

هک: فک می‌کنین صرافی خارجی هک نمیشه؟ واقعیتش اینه که بسیاری از صرافی‌های خارجی مثل بایننس یا FTX هک شده‌اند. اما در صرافی داخلی اگه این اتفاق بیفته شما باز جایی هست که بتونین بهش شکایت کنین و در موردش مطالبه گری کنین. سخت‌گیری‌های فتا و بانک مرکزی روی صرافی‌ها اونقدری بالاست که شما بلاخره جایی رو برای شکایت کردن دارین.

دو: رمز ارزهایی که در صرافی لیست شده‌اند، همیشه قانونی و معتبر هستند

واقعیتش اینه که هر کوین‌‌ یک پروژه بلاکچینی به شمار میاد که با رعایت ملزوماتی درخواست میدن که در صرافی‌ها لیست بشن یا صرافی تمایل پیدا میکنه اونها رو لیست کنه. مشخصات پروژه، وایت‌پیپر (Whitepaper)، تیم توسعه‌دهنده، تکنولوژی و اهداف پروژه، وضعیت قانونی و انطباق با قوانین مورد بررسی قرار میگیره و صرافی به مواردی چون امنیت و سرعت تراکنش‌ها نگاهی می‌ندازه ولی واقعیتش اینه که یه صرافی به این فاکتور هم نگاه می‌کنه که آیا این ارز دیجیتال پتانسیل جذب کاربران و نقدینگی رو داره یا نداره؟

رمز ارز لونا رو کدومهاتون یادتونه؟ حجم بازار لونا ۱۸ میلیارد دلار بود! لونا در بیش از صد صرافی لیست شده بود و عرضه و تقاضای خوبی هم داشت. اما به یکباره همه چیز فروپاشید. قیمت این رمز ارز از ۱۲۰ دلار تقریبا صفر شد. اینکه صرافی‌های خارجی فلان رمز ارز رو لیست کردن دلیل نمیشه که هر رمز ارز که اونجا لیست میشه سودآور و پایدار باشه.

کلا این باور که صرافی خارجی دسترسی به بازارهای جهانی و ابزارهای مالی پیشرفته‌تری را فراهم می‌کنند و هر کوینی که معرفی میشه قانونیه یا اینکه سودآوره! یه باور غلطه.

سه: تمام صرافی‌ها کارمزد یکسانی دارند

«صرافی‌ها کارمزدهای یکسانی دارن» این گزاره غلطه. کارمزد برای صرافی یه مزیت برای جذب کاربره و برای هر صرافی یه استراتژی خاصی در مورد کارمزدها وجود داره که چندتاشون رو باهاتون مرور میکنم.

• کاربری که سفارش جدیدی ایجاد می‌کند (Maker) و نقدینگی به صرافی اضافه می‌کنه، معمولاً کارمزد کمتری می‌ده تا کاربری که سفارش موجود در دفتر سفارش‌ها( Taker) رو پر میکنه و باعث کاهش نقدینگی میشه
• بسیاری از صرافی‌ها ساختار کارمزدی را بر اساس حجم معاملات ماهانه کاربر تنظیم می‌کنن، کاربران با حجم معاملات بالاتر، کارمزدهای کمتری می‌دن.این مدل برای تشویق معامله‌گران حرفه‌ای طراحی شده.
• صرافی‌هایی که خدمات بیشتری ارائه می‌کنن (مثل ابزارهای تحلیل یا آموزش)، شاید انتخاب کنن که کارمزد بالاتری از کاربرهاشون بگیرن.

برخی صرافی‌ها برای تشویق کاربران، ساختار کارمزدی خاصی ارائه می‌‌کنن، مثل تخفیف در کارمزد برای کاربران جدید یا تخفیف در کارمزد با استفاده از توکن بومی صرافی یا نگه داشتن رمز ارز در کیف پول صرافی

مواردی که در بالا باهم مرور کردیم باورهای غلطی بودن که در مورد دنیای رمز ارز و صرافی ها مطرح بودن. الان میخوام که یه سری خطای شناختی یا شاید هم باورهای غلط رو باتون مرور کنم که روی سود آوری در دنیای رمز ارز اثر مستقیم میذاره.

چهار: بازارها همیشه صعودی هستند

واقعیتش اینه که بازار رمز‌ارزها یه بازار مبتنی بر عرضه و تقاضا هست و همه چیز در حال نوسانه. یه خطای شناختی به نام Ignoring Contradictory Evidence وجود داره که میگه ادم‌ها عموما شواهد مخالف رو اصلا نمی‌بینن و مثلا اگه فکر کردن یه بازار صعودیه پس همیشه صعودیه! شاید چون نمیخوان بپذیرین یه سری جاها قرار نیست به نفعشون باشه و هر چیزی که اونا میخوان الزما رخ نمیده.

پنج: بیت کوین همیشه سوده!

اینکه فلان رمز ارز سود بده به خیلی از فاکتورهای معلوم و غیر معلوم بر میگرده ولی چیزی که مشخصه اینه که هیچ رمز ارزی همیشه سود ده نیست. اصطلاحی در بازار وجود داره و اونم اینه که «نباید با هیچ ارزی ازدواج کرد» منظور اینه که رمز ارزها پایداری یک ازدواج رو ندارن و لازمه همیشه بررسی بشن.

شش: آموزش ببین و تریدر شو!

شاید خوشتون نیاد ولی به نظر من این یه باور غلط دیگه‌اس که در بین مردم رواج پیدا کرده که با یادگیری دوره تریدر می‌شیم! اما واقعیت اینه که برای تبدیل شدن به یک تریدر حرفه‌ای نیازه سال‌ها در بازار فعالیت داشته باشین. بله میشه تکنیک یاد گرفت ولی ترید کردن در محیط واقعی بازار با محیط آموزشی فرق میکنه.

هفت: کوین‌ها به سقف قبلی بر میگردن !

در سال ۲۰۲۱ تعداد رمرز‌ارزها کم بود و همینطور تعداد افرادی که درگیر دنیای کریپتو بودن هم پایین بود در اون سال با حجم پول وارد شده به بازار، اغلب رمز‌ارزها به سقف تاریخشون رسیدن. اما در سال‌های اخیر تعداد رمز‌ارزها و پروژه‌‌‌های مرتبط با اون افزایش پیدا کرده و پول هم میان رمز‌ارزهای مختلف پخش شده است. این تقسیم نقدینگی باعث میشه که رمز ارزها نتون به قیمت های قبلی خودشون در سقف قیمتی برگردن.

هشت: تا خیلی سود نکنم نمیفروشم

در بازار رمز ارزها این ما نیستیم که باید و نباید را تعیین میکنیم. اینکه قیمت یک ارز باید به قیمت خاصی برسه تا ما قانع بشیم برای فروش، معمولا با شکست منجر میشه چراکه این نوع نگاه بیشتر احساسی تا منطقی.

نه: بررسی چارت قیمتی یک دارایی برای ورود به معامله کافیست

تحلیل نمودار قیمت دارایی‌ها که از اون به‌عنوان تحلیل تکنیکال هم یاد میشه برای ورود به یک معامله الزامی هست ولی کافی نیست. فقط کافیه به ریزش سنگین بیت کوین، طلا، شاخص‌های بورس آمریکا در تاریخ 30 آبان 1403 نگاه کنید تا از برتری قدرت کلمات رئیس فدرال رزرو آمریکا نسبت به نمودار قیمتی شوکه شوید. پس همیشه باید اخبار رو هم در کنار تحلیل های مختلف جدی گرفت.

ده: باورها ثابت هستند!

من در این مطلب سعی کردم کمی از دنیای باورها در بازار رمرز‌ارزها بگم. واقعیت اینه که باورها در دنیای رمز‌ارزها نمیتونن ثابت باشن و باید همیشه اونها رو بهبود داد. من در اینوکس یاد گرفتن رو یاد گرفتم و تلاش کردم که با استفاده از اطلاعاتی که کسب می‌کنم تصمیم‌های مختلف رو بگیرم. یادگرفتن و تصمیم‌گرفتن برپایه اطلاعات گسترده به نظرم در بازار رمز‌ارزها بیشتر از داشتن هزار باور بزرگ سودآوره. دوست دارم از شما بپرسم که کجای زندگیتون سود کردین؟ در دنیای رمز ارزها چه چیزی سبب سودآوریتون شد؟